OEE là gì? Công thức tính OEE? Ví dụ tính OEE

OEE (viết tắt bởi Overall Equipment Effectiveness) là tiêu chuẩn để đo lường năng lực sản xuất. Đơn giản là OEE xác định phần trăm thời gian sản xuất thực sự hiệu quả. Theo ngôn ngữ của OEE, ta cần 03 yếu tố là Chất lượng 100% (Phụ tùng, vật tư, hàng hóa tốt), Hiệu suất 100% (Tốc độ càng nhanh càng tốt) và tính Khả dụng 100% (Thời gian dừng = 0). Hãy cùng Johnson’s Blog tìm hiểu ở bài viết sau đây.

OEE là gì?

OEE là một số liệu được sử dụng trong sản xuất để đo lường hiệu quả và năng suất của một quy trình sản xuất hoặc máy móc. Nó tính toán tỷ lệ thời gian sản xuất thực tế đang tạo ra các sản phẩm chất lượng một cách hiệu quả, so với thời gian sản xuất tối đa có thể. Số liệu tính đến các yếu tố như thời gian chết, giảm tốc độ và giảm chất lượng và được biểu thị bằng phần trăm.

Trong quản trị doanh nghiệp và quản lý sản xuất, đây là một thông số quan trọng trong quá trình bảo trì năng suất toàn diện. Trên thế giới, chỉ tiêu đo lường này đã được ứng dụng từ rất lâu và sử dụng rộng rãi cho tới ngày nay trong việc đo lường năng suất và hiệu quả vận hành máy móc trong sản xuất. 

Thành phần của OEE

OEE bao gồm ba thành phần:

• Tính khả dụng: Thành phần này đo thời gian sản xuất thực tế so với thời gian sản xuất tối đa có thể theo lý thuyết, có tính đến mọi thời gian ngừng hoạt động theo kế hoạch hoặc ngoài kế hoạch.
• Hiệu suất: Thành phần này đo tốc độ hoạt động thực tế của thiết bị so với tốc độ thiết kế của nó, có tính đến bất kỳ tổn thất tốc độ nào.
• Chất lượng: Thành phần này đo lường số lượng sản phẩm tốt được sản xuất thực tế so với sản lượng tối đa có thể theo lý thuyết, có tính đến mọi tổn thất về chất lượng.

Điểm OEE tổng thể được tính là tích của ba thành phần này và thể hiện hiệu quả và năng suất tổng thể của thiết bị hoặc quy trình.

Điểm OEE cho biết doanh nghiệp đang ở đâu thông qua ba yếu tố cơ bản (Tính khả dụng, Hiệu suất và Chất lượng) cho biết doanh nghiệp nên tập trung nỗ lực cải tiến ở khâu nào.

>>>Xem thêm: Tổng quan về ngành quản lý sản xuất hiện nay

Toàn thời gian và Thời gian sản xuất dự kiến

Đây là thời gian tổng theo lịch, không liên quan và không để tính OEE, đây không phải là một yếu tố trong OEE.

Thời gian còn lại là Thời gian sản xuất dự kiến. OEE bắt đầu với Thời gian sản xuất dự kiến, các doanh nghiệp sẽ phải xem xét kỹ lưỡng tất cả các tổn thất về hiệu quả và năng suất xảy ra trong thời gian đó, với mục tiêu giảm hoặc loại bỏ những tổn thất này.

>>>Xem thêm: Những điều cần biết về quản lý sản xuất thực phẩm

Khả dụng

Tính khả dụng là nói tới mất khả năng cung cấp, bao gồm bất kỳ sự kiện nào làm ngừng sản xuất theo kế hoạch trong một khoảng thời gian đáng kể (thường là vài phút; đủ lâu để người vận hành ghi lại lý do).

Mất khả dụng bao gồm các yếu tố sau:

• Lỗi thiết bị (dừng ngoài kế hoạch)
• Thiết lập và điều chỉnh (dừng trong kế hoạch)
• Thiếu nguyên vật liệu

Thời gian còn lại sau khi mất đi khả năng cung cấp gọi là Thời gian chạy (Run Time). Tính khả dụng đạt 100% có nghĩa là lệnh sản xuất chạy trong thời gian dự kiến mà không có bất cứ thời gian ngừng nghỉ nào (không có dừng ngoài kế hoạch hay dừng trong kế hoạch).

>>>Xem thêm: Top các công cụ quản lý sản xuất hiệu quả hiện nay

Hiệu suất

Hiệu suất có tính đến hiệu suất bị giảm, nguyên nhân khiến quá trình sản xuất chạy ở tốc độ thấp hơn tốc độ tối đa có thể khi nó đang chạy. Ví dụ về những thứ gây ra Mất hiệu suất bao gồm hao mòn máy, vật liệu không đạt tiêu chuẩn, kẹt giấy,…

Mất hiệu suất bao gồm các yếu tố sau:

• Chạy không tải
• Giảm tốc độ

Thời gian còn lại sau khi mất hiệu suất được trừ đi được gọi là Thời gian chạy thực. Hiệu suất đạt 100% khi quá trình sản xuất chạy với tốc độ tối đa theo lý thuyết.

>>>Xem thêm: Mô tả công việc quản lý sản xuất đầy đủ nhất có thể bạn chưa biết

Chất lượng

Chất lượng có tính đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra không đảm bảo, tức là do các sản phẩm được sản xuất không đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng. Ví dụ về những thứ tạo ra chất lượng không đảm bảo như tỉ lệ phế liệu cao, sản phẩm phải làm lại. Chất lượng OEE định nghĩa sản phẩm tốt là những bộ phận vượt qua quy trình sản xuất ngay lần đầu tiên mà không cần phải làm lại.

Giảm chất lượng bao gồm các yếu tố sau:

• Sai sót trong quy trình sản xuất, từ chối sản xuất
• Giảm năng suất, từ chối khởi động

Thời gian còn lại sau khi bị giảm chất lượng được gọi là Thời gian sản xuất hoàn toàn. 100% Chất lượng có nghĩa là không có sản phẩm phế liệu hoặc sản phẩm cần làm lại.

>>>Xem thêm: Phần mềm quản lý sản xuất là gì?

Cách tính OEE

Phân biệt hiệu suất với hiệu quả

Như đã nói từ phần trên, chỉ số OEE giúp các công ty xác định các vấn đề sử dụng tài nguyên và bảo trì, xác định phần trăm thời gian sản xuất thực sự có hiệu quả và là số liệu tiêu chuẩn để theo dõi tiến độ giải quyết các vấn đề này. Có thể nói một cách đơn giản, mục tiêu của OEE và việc xác định OEE là giúp các công ty không ngừng cải tiến. 

Để tính toán OEE, chúng ta cần phân biệt rõ sự khác nhau về hiệu suất (Effectiveness) và hiệu quả (Efficiency). Từ định nghĩa, hạng mục cần quan tâm trong trường hợp này chính là hiệu suất. Hiệu suất không cho công ty biết hiệu quả của một bộ máy nói chung mà hướng đến hiệu quả thiết bị dựa trên mức độ tương tác giữa khả năng sản xuất trên lượng máy móc cho trước so với khả năng thực hiện thực tế. 

Công thức tính OEE

Cách đơn giản nhất để tính toán OEE là tỷ lệ giữa Thời gian sản xuất hoàn toàn với Thời gian sản xuất dự kiến. Thời gian sản xuất hoàn toàn là việc sản xuất sản phẩm chất lượng càng nhanh càng tốt (Thời gian chu kỳ lý tưởng) mà không có Thời gian dừng. Do đó, phép tính là:

• OEE = (Số lượng sản phẩm đạt chất lượng × Thời gian chu kỳ lý tưởng) / Thời gian sản xuất dự kiến

Công thức tính OEE đơn giản

Mặc dù đây là một tính toán hoàn toàn hợp lệ của OEE, nhưng lại không cung cấp thông tin về 3 yếu tố: Tính khả dụng, Hiệu suất và Chất lượng. Nên công thức tính OEE thường gặp nhất được sử dụng dựa trên 3 yếu tố Khả dụng (Availability), Hiệu suất (Performance) và Chất lượng (Quality). Khi ấy:

• OEE = Availability x Quality x Performance

OEE được tính bằng cách nhân ba yếu tố OEE: Tính khả dụng, Hiệu suất và Chất lượng.

>>>Xem thêm: Khái niệm, mục tiêu và phương pháp quản lý sản xuất hiệu quả

Khả dụng

Tính khả dụng là một thành phần của chỉ số Hiệu quả Thiết bị Tổng thể (OEE) được sử dụng để đo lường hiệu quả và năng suất của một quy trình hoặc máy sản xuất. Nó thể hiện tỷ lệ thời gian sản xuất thực tế được sử dụng hiệu quả cho sản xuất so với thời gian sản xuất tối đa có thể theo lý thuyết.

Thành phần này tính đến cả thời gian ngừng hoạt động theo kế hoạch và ngoài kế hoạch, chẳng hạn như bảo trì theo lịch trình, lỗi thiết bị và sự cố.

Thành phần khả dụng được tính như sau:

• Khả dụng = Thời gian chạy / Thời gian sản xuất dự kiến

Thời gian chạy được tính bằng Thời gian sản xuất theo kế hoạch trừ Thời gian dừng, trong đó Thời gian dừng được định nghĩa là tất cả thời gian do các dừng ngoài kế hoạch (ví dụ: sự cố) hoặc dừng theo kế hoạch (ví dụ: điều chỉnh, thiết lập).

• Thời gian chạy = Thời gian sản xuất dự kiến ​​- Thời gian dừng

Điểm khả dụng cao hơn cho thấy rằng thiết bị đang chạy trong một tỷ lệ thời gian lớn hơn và do đó hiệu quả và năng suất cao hơn.

>>>Xem thêm: Vì sao nên học quản lý sản xuất?

Hiệu suất

Hiệu suất là một thành phần của chỉ số Hiệu quả Thiết bị Tổng thể (OEE) được sử dụng để đo lường hiệu quả và năng suất của một quy trình hoặc máy sản xuất. Nó thể hiện tỷ lệ tốc độ vận hành thực tế so với tốc độ thiết kế của thiết bị, có tính đến bất kỳ tổn thất tốc độ nào.

Hiệu suất là một yếu tố quan trọng trong số liệu OEE vì nó phản ánh tốc độ thiết bị đang chạy và sản xuất sản phẩm. Khi thiết bị chạy ở tốc độ chậm hơn tốc độ thiết kế, nó sẽ làm giảm hiệu quả và năng suất tổng thể của quy trình.

Hiệu suất có tính đến các nguyên nhân khiến quá trình sản xuất chạy ở tốc độ thấp hơn tốc độ tối đa có thể khi nó đang chạy (ví dụ: phải chạy chậm vì động cơ quá nóng,…). Hiệu suất là tỉ lệ giữa thời gian chạy ròng trên thời gian chạy.

Thành phần hiệu suất được tính như sau:

• Hiệu suất = (Tổng số / Thời gian chạy) / Tốc độ chạy lý tưởng

Điểm hiệu suất cao hơn cho thấy rằng thiết bị đang chạy với tốc độ thiết kế cao hơn và do đó hiệu quả và năng suất cao hơn. Hiệu suất chắc chắn không thể vượt quá 100%.

>>Xem thêm: Cách quản lý dây chuyền sản xuất 

Chất lượng

Chất lượng là một thành phần của chỉ số Hiệu quả Thiết bị Tổng thể (OEE) được sử dụng để đo lường hiệu quả và năng suất của một quy trình hoặc máy sản xuất. Nó thể hiện tỷ lệ sản phẩm tốt thực tế được sản xuất so với sản lượng tối đa có thể theo lý thuyết, có tính đến bất kỳ tổn thất chất lượng nào.

Chất lượng là một yếu tố quan trọng trong số liệu OEE, vì việc sản xuất các sản phẩm bị lỗi không chỉ làm giảm hiệu quả và năng suất tổng thể của quy trình mà còn dẫn đến chi phí bổ sung cho việc làm lại hoặc phế liệu.

Chất lượng có tính đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra không đảm bảo, bao gồm cả phế phẩm và sản phẩm làm lại.

Chất lượng được tính như sau:

• Chất lượng = Số lượng tốt / Tổng số

>>Xem thêm: Top 5 download phần mềm quản lý sản xuất

Ý nghĩa kết quả OEE đối với hoạt động của doanh nghiệp

Chỉ số OEE sẽ được tính toán theo đơn vị %. Hiểu một cách đơn giản, chỉ số OEE càng cao thì năng suất sẽ càng cao và ngược lại. Một số cột mốc được dựa vào để đánh giá tổng quan:

• 85 – 100%: Là kỳ vọng của mọi doanh nghiệp có mục tiêu phát triển dài hạn khi hoạt động sản xuất đã được tối ưu từ tốt cho tới hoàn hảo, hầu như không có thời gian chết, hoạt động sản xuất nhịp nhàng và nhanh chóng.
• 60%: Số điểm trung bình khá thể hiện doanh nghiệp hoạt động hiệu quả song vẫn còn một vài lỗ hổng cần khắc phục.
• < 40%: Hoạt động sản xuất đang trong tình trạng báo động và có quá nhiều điểm hạn chế cần giải quyết nhanh chóng. Đây cũng là hồi chuông để doanh nghiệp tối ưu quá trình sản xuất, máy móc thiết bị của mình. 

>>>Xem thêm :Những thông tin cơ bản về hệ thống quản lý sản xuất mà bạn nên nắm vững

>>>Tham khảo: Phần mềm quản lý sản xuất Viindoo MRP

Các nguyên nhân tác động đến chỉ số OEE

Là một chỉ số đo lường dựa trên hiệu suất hoạt động thực tế, chỉ số cũng sẽ bị tác động rất nhiều bởi các yếu tố trong dây chuyền. Chính vì thế, một số thất thoát sau đây có thể sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến OEE:

• Thất thoát về chức năng máy móc dừng hoặc chức năng máy móc xuống cấp.
• Thất thoát liên quan đến hoạt động cài đặt máy móc để thay đổi, điều chỉnh hoạt động sản xuất.
• Thất thoát liên quan đến việc thay đổi các thiết bị hao mòn theo thời gian của hoạt động sản xuất.
• Thất thoát về tốc độ và sản lượng khi khởi động và tắt dần máy móc.
• Thất thoát về công suất chạy máy do những sự cố nhỏ, không xác định thời gian được rõ ràng, hoặc máy phải chạy không tải.
• Thất thoát về tốc độ máy (ton/hour) khi máy chạy không hết công suất thiết kế.
• Thất thoát về sản phẩm hư hỏng không sử dụng được và thất thoát về thời gian, chi phí để chỉnh sửa, làm lại sản phẩm đó.
• Dừng máy theo kế hoạch – Dừng máy có kế hoạch (Cúp điện lực, dừng máy để PM, dừng máy ăn cơm…). Thất thoát này không ảnh hưởng đến hiệu suất tổng thể thiết bị nhưng làm làm giảm thời gian sản xuất dẫn đến làm giảm sản lượng sản xuất của thiết bị, quy trình.

>>>Xem thêm: Chức năng và phân loại của hệ thống thông tin quản lý sản xuất là gì? 

Làm thế nào để triển khai oee?

Việc triển khai OEE có thể được thực hiện thông qua các bước sau:

• Xác định quy trình sản xuất: Xác định rõ ràng phạm vi của quy trình sản xuất được đo lường, bao gồm thiết bị, sản phẩm và quy trình xử lý.
• Xác định các nguồn dữ liệu sản xuất: Xác định và truy cập các nguồn dữ liệu sẽ được sử dụng để đo lường các thành phần OEE, chẳng hạn như mức sử dụng thiết bị, số lượng sản xuất và chất lượng sản xuất.
• Xác định sản lượng tối đa theo lý thuyết: Tính toán thời gian sản xuất tối đa theo lý thuyết, bao gồm tốc độ thiết kế và tính khả dụng, dựa trên định nghĩa quy trình sản xuất.
• Đo lường dữ liệu sản xuất thực tế: Thu thập và ghi lại dữ liệu sản xuất thực tế, chẳng hạn như thời gian ngừng hoạt động, giảm tốc độ và giảm chất lượng, sử dụng các nguồn dữ liệu được xác định ở bước 2.
• Tính OEE: Sử dụng dữ liệu sản xuất thực tế và sản lượng tối đa theo lý thuyết để tính điểm OEE bằng cách nhân các thành phần Sẵn có, Hiệu suất và Chất lượng.
• Phân tích dữ liệu OEE: Phân tích dữ liệu OEE để xác định các lĩnh vực cần cải thiện, chẳng hạn như giảm thời gian ngừng hoạt động hoặc tăng tốc độ sản xuất.
• Thực hiện các cải tiến: Thực hiện các cải tiến được xác định trong bước phân tích và lặp lại quy trình đo lường OEE để theo dõi tiến độ và liên tục cải thiện hiệu quả cũng như năng suất.

Bằng cách triển khai OEE, các nhà sản xuất có thể hiểu biết toàn diện về quy trình sản xuất của họ và xác định các lĩnh vực cần cải tiến, dẫn đến tăng hiệu quả, năng suất và lợi nhuận.

Ví dụ tính OEE

Ví dụ 1

Nhà máy sản xuất nước ngọt với thông số dây chuyền theo lý thuyết mỗi phút sản xuất được 50 sản phẩm. Mỗi ca làm việc là 8 tiếng. Thời gian bắt đầu 1 ca là 15 phút, thời gian vệ sinh sau mỗi ca là 15 phút. Nghỉ ăn giữa ca là 30 phút. Thời gian sự cố mất điện là 47 phút. Sản phẩm tạo ra sau ca là 15000 sản phẩm, sản phẩm hỏng là 100 sản phẩm. Tính OEE?

Thời gian ca	8	Giờ =	480	Phút
Thời gian chuẩn bị trước ca/vệ sinh sau ca	2	Nghỉ	15	Phút	30	Minutes Total
Nghỉ ăn giữa ca	1	Nghỉ	30	Phút	30	Minutes Total
Thời gian dừng do sự cố	47	Phút
Tốc độ chạy lý tưởng	50	Chiếc/phút
Tổng sản phẩm	15.000	Chiếc
Sản phẩm lỗi	100	Chiếc

Tên tham số	Công thức	Result
Thời gian sản xuất dự kiến	Thời gian ca – Nghỉ	420	Phút
Thời gian chạy	Thời gian sản xuất dự kiến – Thời gian dừng	373	Phút
Sản phẩm chất lượng	Tổng sản phẩm – Sản phẩm lỗi	14.900	Chiếc

Yếu tố OEE	Công thức	OEE%
Khả dụng	Thời gian chạy / Thời gian sản xuất dự kiến	88,81%
Hiệu suất	(Tổng sản phẩm / Thời gian chạy) / Tốc độ chạy lý tưởng	80,43%
Chất lượng	Sản phẩm chất lượng / Tổng sản phẩm	99,33%
OEE tổng thể	Khả dụng x Hiệu suất x Chất lượng	70,95%

>>>Xem thêm: Top 03 phần mềm quản lý sản xuất hỗ trợ doanh nghiệp hiệu quả nhất

Ví dụ 2

Tính OEE trong một ca sản xuất với các dữ liệu như sau:

• Ca làm việc: 8h
• Nghỉ ăn giữa giờ: 30 phút
• Thay thế dây curoa do đứt: 35 phút
• Thời gian lý tưởng để sản xuất ra 1 sản phẩm là: 1,2 phút (0.833 sp/phút)
• Tổng sản lượng trong ca là: 345 sản phẩm
• Sản phẩm bị loại do lỗi: 8 sản phẩm

Thời gian ca	8	Giờ =	480	Phút
Thời gian chuẩn bị trước ca/vệ sinh sau ca	2	Nghỉ	0	Phút	0	Minutes Total
Nghỉ ăn giữa ca	1	Nghỉ	30	Phút	30	Minutes Total
Thời gian dừng do sự cố	35	Phút
Tốc độ chạy lý tưởng	0,833	Chiếc/phút
Tổng sản phẩm	345	Chiếc
Sản phẩm lỗi	8	Chiếc

Tên tham số	Calculation	Result
Thời gian sản xuất dự kiến	Thời gian ca – Nghỉ	450	Phút
Thời gian chạy	Thời gian sản xuất dự kiến – Thời gian dừng	415	Phút
Sản phẩm chất lượng	Tổng sản phẩm – Sản phẩm lỗi	337	Chiếc

Yếu tố OEE	Công thức	OEE%
Khả dụng	Thời gian chạy / Thời gian sản xuất dự kiến	92,22%
Hiệu suất	(Tổng sản phẩm / Thời gian chạy) / Tốc độ chạy lý tưởng	99,80%
Chất lượng	Sản phẩm chất lượng / Tổng sản phẩm	97,68%
OEE tổng thể	Khả dụng x Hiệu suất x Chất lượng	89,90%

>>>Xem thêm: Khóa học quản lý sản xuất và những điều bạn cần biết!

Ví dụ 3

Tính OEE trong một 3 ca sản xuất với các dữ liệu như sau:

• Ca làm việc: 8h
• Nghỉ ăn giữa ca: 60 phút
• Thời gian chuẩn bị chạy dây truyền: 15 phút
• Thời gian vệ sinh sau 3 ca: 15 phút
• Mất điện, ngừng máy thay thế NVL: 141 phút
• Thời gian lý tưởng để sản xuất ra 1 sản phẩm là: 1 phút
• Tổng sản lượng trong ca là: 1119 sản phẩm
• Sản phẩm bị loại do lỗi: 60 sản phẩm

Thời gian ca	24	Giờ =	1440	Phút
Thời gian chuẩn bị trước ca/vệ sinh sau ca	2	Nghỉ	15	Phút	30	Minutes Total
Nghỉ ăn giữa ca	3	Nghỉ	60	Phút	180	Minutes Total
Thời gian dừng do sự cố	141	Phút
Tốc độ chạy lý tưởng	1	Chiếc/phút
Tổng sản phẩm	1119	Chiếc
Sản phẩm lỗi	60	Chiếc

Tên tham số	Calculation	Result
Thời gian sản xuất dự kiến	Thời gian ca – Nghỉ	1230	Phút
Thời gian chạy	Thời gian sản xuất dự kiến – Thời gian dừng	1089	Phút
Sản phẩm chất lượng	Tổng sản phẩm – Sản phẩm lỗi	1059	Chiếc

Yếu tố OEE	Công thức	OEE%
Khả dụng	Thời gian chạy / Thời gian sản xuất dự kiến	88,54%
Hiệu suất	(Tổng sản phẩm / Thời gian chạy) / Tốc độ chạy lý tưởng	100,00%
Chất lượng	Sản phẩm chất lượng / Tổng sản phẩm	94,64%
OEE tổng thể	Khả dụng x Hiệu suất x Chất lượng	83,79%

>>>Xem thêm: Tìm hiểu về khóa học kỹ năng quản lý sản xuất

>>>Download: Tài liệu mẫu tính OEE

Lời kết

Hy vọng với những thông tin nêu trên, bạn đọc đã hiểu hơn về OEE – thang đo quan trọng này để linh hoạt ứng dụng, cải thiện tình hình sản xuất cho cơ sở kinh doanh. Johnson’s Blog sẽ còn quay trở lại với nhiều bài viết thú vị hơn nữa. Đừng ngần ngại mà hãy nhanh tay theo dõi chúng tôi.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

Johnson Vu – Phó tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Viindoo

• Địa chỉ:
  • Trụ sở chính: Tầng 6, Tòa nhà Taiyo, 97 Bạch Đằng, Hạ Lý, Hồng Bàng, Hải Phòng, Việt Nam.
  • Chi nhánh Hà Nội: Tầng 8, Tòa nhà CIC, 219 Trung Kính, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam.
• Điện thoại: + 84.225.730.9838
• Website: https://johnsonvu.com